улс төр

Ерөнхийлөгчийн хязгаартай эрх мэдэл, хэтрүүлэх чармайлт

Монголчууд 9 хоногийн дараа шинэ Ерөнхийлөгчөө сонгох гэж байна. Энэ сарын 9-ний өдөр Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн найм дахь удаагийн сонгуулийн санал хураалт болно. Харин гадаад дахь монголчуудын саналыг өнөөдөр аваад дуусна. Энэ удаагийн сонгууль онцлогтой. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийг улсын эв нэгдлийн илэрхийлэгч байлгахын тулд зургаан жилээр, зөвхөн нэг удаа сонгох зохицуулалтыг Үндсэн хуулиар баталсан. Үндсэн хуульд заасны дагуу парламентад суудалтай намуудаас 3 хүн энэ удаагийн Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшиж байгаа нь МАН-аас У.Хүрэлсүх, АН-аас С.Эрдэнэ, ХҮН-аас Д.Энхбат нар. 

Тэд сонгуулийн кампаниа Монгол орон даяар өрнүүлж буй энэ үед тэдний хэн сонгогдохоос үл хамааран Монгол Улсын Ерөнхийлөгч ямар, эрх үүргийг хэрэгжүүлдэг вэ гэдгийг тоймлоё. Товчхондоо улсынхаа хамгийн өндөр албан тушаалд хэн сууснаас хамаарах чиглэл, салбарууд гэж бий. Юуны түрүүнд Монгол улсын гадаад харилцааны хөгжил энэ суудалд хэн сууснаас ихээхэн хамаарна. Гадаад оронд Монгол Улсыг бүрэн эрхтэй төлөөлөх хүн бол Ерөнхийлөгч. Мөн гадаад улсуудад суух ЭСЯ, дипломат төлөөлөгчийн газруудын удирдлагуудыг Ерөнхийлөгч томилно. Түүнээс гадна Ерөнхийлөгч бол Монгол Улсын Зэвсэгт хүчний Ерөнхий командлагч. Манай улс цэрэг, зэвсгийн ухаанаар сүрхий бодлого хэрэгжүүлээд, гадаад улс орон, бүс нутагтаа нөлөөлөөд байдаггүй ч 100 жилийн түүхтэй орчин цагийн зэвсэгт хүчний салбар болчимгүй хүний болчимгүй тушаалд захирагдвал төрийг эргүүлчих хэмжээний хүч. Өөрөөр хэлбэл, зэвсэгт хүчний ерөнхий командлагч хүн цэрэг армиа ард түмнийхээ эсрэг, Үндсэн хуульт засагалалын эсрэг хэрэглэхгүй байх хэмжээний саруул ухаан, сахилга баттай хүн байх ёстой. 

Мөн Ерөнхийлөгч хууль санаачлах, УИХ-ын баталсан хууль, бусад шийдвэрт бүхэлд нь буюу хэсэгчлэн хориг тавих эрхтэй. Түүнчлэн УИХ-ын чуулганд өөрийн тааллаар оролцож, төрийн бодлогын аливаа асуудлаар УИХ-д санал оруулах бүрэн эрх түүнд бий.

Ерөнхийлөгч дараах албан тушаалтнуудыг томилох эрхтэй. 

  1. Бүх шатны шүүгчийг хуульд заасны дагуу томилно.
  2. ЗХЖШ-ын даргыг УИХ-тай зөвшилцөж томилно.
  3. Улсын ерөнхий прокурор, түүний орлогч нарыг томилох тухай саналаа УИХ-д оруулна. УИХ уг саналыг татгалзсан бол өөр хүнийг санал болгоно. 
  4. Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн дарга, гишүүдийг хуульд заасны дагуу томилж, чөлөөлнө.

Өнгөрсөн парламентаар баталсан Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтөөр Ерөнхийлөгчийн эрх мэдлийг өмнөхөөс хязгаарласан. Ерөнхийлөгчид тодорхой бүрэн эрхийг зөвхөн Үндсэн хуулийн 33 дугаар зүйлд заасан хүрээнд олгохоор тусгасан юм. Ингэснээр Ерөнхийлөгчид Үндсэн хуулиар олгоогүй бүрэн эрхийг хуулиар нэмж өгч, эрх мэдлийн хуваарилалт, хяналт тэнцлийг алдагдуулдаг байдал хумигдана гэж үзэж буй.  

Гэвч Ерөнхийлөгчийн сэнтийд суусан л бол Үндсэн хуулийн хэм хэмжээнээс давсан эрх мэдэл хэрэгжүүлэхийг П.Очирбат, Н.Баганбанди, Н.Энхбаяр, Ц.Элбэгдорж, Х.Баттулга нар чармайсаар ирсэн. Тэд эрх мэдлээ хэрхэн хэтрүүлж ирснийг дараагийн  удаа тоймолно. Харин ирэх  зургаан  жил Монгол Улсын  Ерөнхийлөгчөөр  ажиллах  хүн хуульд  заасан  дээрх эрх, үүргийг хэрэгжүүлэх хүн байхыг  бодолцон сонголтоо хийх нь өнөөдөртөө чухал  байна.  

Б.ЖАРГАЛ \BOSSNEWS\

Boss
the authorBoss

6 Comments

  • I have my own business https://beeg.x.fc2.com/youjizz.html madthumbs Several of the 14 Northeast, Midwest and Western states running their own insurance exchanges have spent weeks on marketing and advertising campaigns to help residents get ready to buy health insurance. At least $684 million will be spent on publicity explaining what people need to do next and persuading the doubtful to sign up for coverage, according to data compiled The Associated Press.

  • Lost credit card https://beeg.x.fc2.com/streamate.html beeg “The market is choppy, it looks like we are still trying toconsolidate between $103 and $108 a barrel after last month’srally” said Gene McGillian, an analyst with Tradition Energy inStamford, Connecticut.

  • I really like swimming https://beeg.x.fc2.com/nudevista.html egotastic On Sunday, police found the body of Hannah’s mother — 44-year-old Christina Anderson — when they extinguished flames at DiMaggio’s rural home. A child’s body also was discovered as they sifted through rubble in Boulevard, 65 miles east of San Diego.

  • Other amount https://beeg.x.fc2.com/keandra.html maturetube On the downside, Exxon Mobil Corp dipped 1.8 percentto $92.04, the biggest drag on the Dow and the S&P 500, afterreporting a sharp drop in quarterly profit on lower oil and gasoutput production and weaker earnings from its refiningbusiness.

  • Canada>Canada https://beeg.x.fc2.com/madthumbs.html freeones Norway’s Statoil ASA was the No. 2 producer for afourth-straight month with 50,233 boepd of output, 14 percentmore than in July and 33 percent more than a year ago. Brazil’sBG Group Plc was No. 3, with 47,626 boepd, 7.86 percentmore than in July and 50 percent more than a year ago.

  • Accountant supermarket manager https://beeg.x.fc2.com/9taxi.html voyeurweb Because of the way Fon is setup, it’s technically the largest Wi-Fi network in the world, with 12 million hotspots worldwide. Of course, most of them are abroad, most notably in Europe and Asia. In the U.K., Fon is partnered with British Telecom, which builds the Fon platform into all of its routers – giving the company a huge advantage. In fact, London is representative of how Fon can ideally work, ably covering block after block of the city. “It’s near ubiquitious in London,” Fon CEO Nina Sodhi says.

Comments are closed.